Emin ÖZGÖNÜL
Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nde yapılan cumhurbaşkanlığı seçimini, Cumhuriyetçi Türk Partisi (CTP) lideri Tufan Erhürman kazandı. CHP Genel Başkanı Özgür Özel’in “kardeşim” diyerek destek verdiği Erhürman, oyların %62,7’sini alarak KKTC’nin 6’ncı Cumhurbaşkanı oldu.
Mevcut Cumhurbaşkanı Ersin Tatar ise %35,8 oyda kaldı.
Seçim sonucuna en sert tepki MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli’den geldi. Bahçeli, katılım oranı olan %64,8’i düşük buldu ve sonucu tanımadığını açıkladı. Bahçeli ayrıca KKTC’nin Türkiye’ye katılması gerektiğini savundu.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ise Tatar’ı desteklemesine rağmen seçimi kazanan Erhürman’ı tebrik etti.
Tatar seçim sonrası, “Seçmen değişim istedi” derken; Erhürman, “Kıbrıs sorununda çözüm ve dış politikada Türkiye’ye danışmadan adım atmayız” diyerek Ankara’yla uyum mesajı verdi.
Neden Kaybetti?
Seçim sürecinde AKP’li eski bakanlar Hulusi Akar ve Süleyman Soylu, ayrıca BBP Genel Başkanı Mustafa Destici Tatar lehine sahada çalışma yürüttü.
Futbolcu Mesut Özil de sosyal medya üzerinden Tatar’a destek çağrısı yaptı.
“Cübbeli Ahmet” olarak bilinen Mahmut Ünlü, “Tatar’ın kazanması için dua edelim” diyerek video paylaştı. Bu açıklamalar bazı kesimlerde tepkiyle karşılandı.
Ekonomik sıkıntılarla mücadele eden KKTC’de 4,5 milyar TL’lik yeni Cumhurbaşkanlığı Sarayı projesi de eleştirilerin odağı oldu.
Tatar’ın Ankara merkezli politika yürütmesi, ilkokullarda başörtüsüne izin veren yönetmelik değişikliği ve bazı büyükelçi atamaları da seçmen nezdinde olumsuz karşılık buldu.
Neden Kazandı?
Erhürman, özellikle Türkiye kökenli seçmenler arasında son 10 yılın en yüksek desteğini aldı.
“Karma evliliklerden doğan çocukların Kıbrıs Cumhuriyeti vatandaşlığı” ve “2004 Annan Planı referandumunda oy kullanan Türkiye kökenli KKTC vatandaşlarına serbest dolaşım hakkı” vaatleri, seçmenin dikkatini çekti.
Erhürman’ın iki toplumlu federal çözüm ve diyalog temelli diplomasi vurgusu, değişim isteyen seçmenleri etkiledi.
Eski Cumhurbaşkanı Rauf Denktaş’ın oğlu Serdar Denktaş ve ailesi de Erhürman’a destek verdi.
KKTC tarihinde Denktaş dışında hiçbir cumhurbaşkanının ikinci kez seçilememesi geleneği de devam etti.
Meclisteki Son Durum
KKTC’de son genel seçim 2022’de yapılmıştı.
50 sandalyeli mecliste partilerin sandalye dağılımı şöyle:
UBP: 24
DP: 2
YDP: 2
CTP: 19
Bağımsız: 3
UBP–DP–YDP koalisyonu parlamentoda çoğunluğu elinde tutsa da, siyasi meşruiyet tartışmaları gündeme geldi.
“İmamoğlu Benzetmesi”
Erhürman, çevre mühendisi Nilden Erhürman ile evli ve Toprak adlı bir oğlu var.
Kıbrıs medyasında Erhürman çifti, Ekrem ve Dilek İmamoğlu çiftine benzetiliyor.
Seçim Sonrası Yorumlar
Kıbrıs Gazetesi:
“Halk, Ankara destekli siyasete ‘yeter’ dedi. Erhürman’ın oy oranı, Kıbrıs Türk halkının Türkiye ile ilişkilerde eşitlik ve saygı talebini sandığa yansıttı. Erken seçim gündeme gelebilir.”
Haber Kıbrıs:
“Erhürman’ın seçilmesi hükümet koridorlarında deprem etkisi yarattı. Mevcut koalisyon sayısal çoğunluğa sahip olsa da, meşruiyet sorgulanıyor.”
Yenidüzen:
“Türkiye’nin destek verdiği adayın kaybetmesi, AKP-tarikat ittifakının KKTC’de karşılık bulmadığını gösterdi. Seçim, bir siyasi tercihten öte, sivil bir başkaldırı niteliği taşıyor.”
Havadis:
“Erhürman’ın ‘Türkiye ile istişare içinde olacağız’ açıklaması, halkın hem bağları koruma hem de kendi kimliğini sürdürme isteğini yansıtıyor. Yeni dönemde eşit ortaklık çizgisi öne çıkacak.”
